Trên thế giới nói chung, hiện có nhiều quan điểm, nhiều cách tiếp cận khác, sử dụng nhiều công cụ nhau để hoạch định chiến lược. Bài này làm rõ một số hạn chế khi sử dụng SWOT trong việc hoạch định chiến lược.
Điểm mạnh (Strength)
Điểm mạnh của bạn trong quá khứ và hiện tại có thể không liên quan nhiều đến tương lai của bạn. Ngày nay mọi thứ đang thay đổi rất nhanh. Bạn cần củng cố, điều chỉnh điểm mạnh của mình hoặc xây dựng điểm mạnh mới để phù hợp với tương lai mà bạn lựa chọn. Vậy nên, Điểm mạnh trong quá khứ sẽ không quyết định tương lai của bạn. Một sự thay đổi của môi trường kinh doanh có thể sẽ cho bạn mất đi lợi thế của mình một cách nhanh chóng.
Điểm yếu (Weakness)
Điểm yếu trong quá khứ có thể không còn là điểm yếu (hay là mối quan tâm) của bạn trong tương lai nữa, một lần nữa là vì thị trường thay đổi, hoặc do bạn sẽ chuyển trọng tâm kinh doanh sang một phân khúc khác, kênh khác, hoặc do thị hiếu tiêu dùng thay đổi, nên Điểm yếu đó không còn là điểm yếu đúng nghĩa nữa. Thay vào đó, bạn sẽ có thể phát hiện ra mình có những Điểm yếu mới, trong bối cảnh thị trường mới. Đấy mới chính là điều mà bạn cần quan tâm.
Cơ hội (Opportunity)
Nền kinh tế tốt, chi tiêu chính phủ cao, GDP tăng trưởng, sức mua của người tiêu dùng tăng, một hiệp định FTA mới sắp có hiệu lực... đó không phải là Cơ hội. Vì nó không chỉ dành riêng cho bạn. Nó là cơ hội cho tất cả mọi người.
Nhưng đôi khi một dự án mới gần nhà máy của đối thủ cạnh tranh lại có thể là cơ hội của bạn. Nếu bạn chuẩn bị đủ tốt để chớp lấy nó (xây dựng mối quan hệ cần thiết, sắp xếp hậu cần và nguồn cung ứng...)
Vậy Cơ hội tốt nhất là Cơ hội do bạn tạo ra!
Mối đe dọa (Threat)
Covid, thời tiết xấu, tỷ giá tăng, nhu cầu thấp... là mối đe dọa? Không hẳn, đó là những mối đe dọa đối với tất cả mọi người, điều đó có nghĩa là không có mối đe dọa nào riêng đối với bạn.
Còn việc một đối thủ cạnh tranh tăng công suất trong khu vực của bạn?
Đó có thể là mối Đe dọa, nhưng cũng có thể là Cơ hội để xem xét và sửa đổi bản thân, củng cố điểm mạnh của mình và trở nên tốt hơn nữa. Người ta nói cạnh tranh là tốt mà!
Một số Mối đe dọa có thể trở thành Cơ hội, nếu bạn có thể định vị bản thân để nắm lấy nó, sử dụng khả năng sắp tới của mình!
Vì vậy, mối đe dọa thực sự đối với bạn là mối đe dọa do chính bạn gây ra!
Kết luận của tôi.
Chỉ SWOT hoặc TOWS không thôi là chưa đủ để xây dựng chiến lược của bạn. SW bây giờ có thể không có liên quan đến OT trong tương lai. Ngoài những lý do chủ quan đến từ bạn, thì còn những yếu tố mang tính xu hướng của thị trường, thị trường ngày nay cũng đang thay đổi rất nhanh.
Đỗ Hòa - Tinh Hoa Quản Trị